Hiri batzuk lurrean eraikitzen dira; beste batzuk, oroitzapen partekatuetan. Mark Leckey artista britainiarrak beti arakatu izan du irudien, soinuaren eta teknologia garaikidearen bidez nola osatzen den kolektiboki gure iruditeria. in situ saileko bigarren proposamen honetan, museoko aretoa atalase bizidun bihurtzen du: garai desberdinetako hiriak elkarren gainera proiektatzen diren espazio irristakorra.

Haren abiapuntua Sassettaren Itsas bazterreko hiria (1424) da, Mendebaldeko artearen lehen paisaia urbanoetako bat. Leckeyk bi dimentsiotan margotutako irudi hari bolumena ematen dio, errealaren eta asmatutakoaren arteko muga lausotuz. Artistarentzat, “hiriak fisikaren legeak gainditzen ditu; iraganaren eta etorkizunaren arteko eremu bat da”, eta hori da instalazioan arnasa hartzen duen narrazioaren funtsa.

Sei minutuko soinu- eta argi-bukle batek markatzen du obraren denbora. Audio aurkituen zatiekin eta ahots puntualekin osatutako soinu-banda korronte aldakor baten moduan hedatzen da, eta haren progresioa argi-ziklo batean islatzen da: egunsentitik ilunabarrera. Erdi puntuan, estroboskopio bizi batek aretoa distira ia itsugarri batez estaltzen du; eskultura, une batez, gorputz solido izatetik dirdira iragankor bihurtzen da.

Aretoaren protagonismoa

Materialtasunaren eta ukiezintasunaren arteko talkan eraikitzen da Leckeyren proposamena. Sistema digitalak, adimen artifiziala eta esperientzia transzendenteak espazio fisikoarekin nahasten dira, eraldaketa eta ezegonkortasun sentsazioa sortuz. In situ sailek eskatzen duen eran, aretoak berak hartzen du protagonismoa: arkitektura irudimen artistikoarekin bat egiten duen giro zeharo immersibo batean.

Sassettaren muino fantastikotik gaur egungo teknologiaren dirdaira, instalazioak hiri ezezagun baina, aldi berean, intimo bat proposatzen du. Ez dago kartografian ageri den leku batean; ikuslearen barruan eraikitzen da, irudiek eta soinuek pizten duten oroitzapen partekatuan. Hiri bat, agertzen eta desagertzen dena, baina beti gure barruan dardarka jarraitzen duena.